NFTn eskuragarri Roskowren kartelaren 58 kopia

NFT bat egiazkotasun-ziurtagiri digital bat da, blockchain teknologiaren bidez objektu bakar bati lotua. Mundu digitaleko objektuak irudikatzen ditu (baina mundu errealekoak ere bai), bere ezaugarriekin batera, eta bere egiazkotasuna eta jabetza ziurtatzen ditu (gaur egungoa eta historikoa). Bere kideko bat etxe baten jabetza-eskritura izan liteke: eskritura ez da etxea, baina eskritura gabe ezin duzu etxearen jabetza frogatu, ezta saldu ere.

Edozer adieraz daiteke digitalki NFT baten bidez, eta blockchain teknologia ezin hobea da horretarako: notarioaren edo kontabilitate-liburu digitalaren zeregina betetzen du, non objektu horri buruzko informazioa eta haren egiletza eta jabetza modu aldaezinean eta gardenean erregistratzen diren, eta bertara jo dezakegu, behar dugun guztietan kontsultatzeko edo harekin elkarreragiteko.

SMART CONTRACTS

NFTak sor daitezke eta haiekin elkarreragin (erosi, adibidez), blockchain beraren barruan funtzionatzen duten programa txiki batzuei esker. Edozein kontratuk bezala, kontratu horietan klausula batzuk sar daitezke, kasu honetan modu gardenean eta automatikoan aktibatzen direnak.
Adibidez, aktiboaren edo objektu digitalaren jatorrizko egileak etorkizunean sortzen den transakzio (salerosketa) bakoitzeko komisio bat ( %) kobratzea eragin dezakete.

NFTak ARTEAN

Ezaugarri horiei esker NFTak oso egokiak dira artearen mundurako. NFTek aukera ematen digute artelan digital baten (irudi-fitxategi bat, bideo bat, audio bat) egiletza eta jabetza egiaztatzeko, baita bere ezaugarriak ere. NFTak, blockchain bidez egiletza ziurtatzeaz gain, aktibo horrekin egin diren transakzio guztiak erregistratuko ditu, eta jabe berrien etorkizuneko transakzioengatik royaltiak (erregaliak) kobratzea erraztuko dio artistari. Horregatik guztiagatik, NFT funtsezko tresna bihurtu da artistentzat, batez ere digitalentzat: haien lanak babestera eta haien salerosketa erraztera etorri den teknologia da.

Arteko NFTak hainbat modutan eskura daitezke: egilearen eta eroslearen arteko zuzeneko transakzioak, enkante-etxe “tradizionaletan”, “marketplacetan”… Azken hau da modurik ohikoena. NFTen “marketplace” bat aktibo mota horiek salerosteko online merkatu bat da: e-commerce moduko bat, non egileak bere obraren NFTa sortu eta argitara dezakeen, eta erosleek interesatzen zaizkien obrak bilatu eta eros ditzaketen. Gainera, tarifa batzuen truke, zerbitzu gehigarri batzuk eskaintzen dituzte, NFTak blockchainen sortzeko prozesua errazteko eta ondoren biltegiratzeko.

 

NFTen “marketplace” ugari daude, eta ezagunenetako batzuk OpenSea, Rarible, Mintable edo SuperRare dira, beste askoren artean. Ziurrenik lehena da hedatuena, moldakorrena eta seguruena. Jazzaldiko kartelaren NFTa OpenSean eratuko da, nahiz eta BAKARTSen laguntza izango den hura sortzeko eta argitaratzeko. NFTen euskal marketplace sortu berri bat da BAKARTS, eta artistei eta kultur erakundeei (museoak, jaialdien antolatzaileak, etab.) beren NFTak sortzen eta teknologia horretan oinarritutako proiektuak garatzen laguntzen die.

NFTak blockchain teknologietan oinarritzen direnez, kasu gehienetan kriptomonetetan salerosten dira, marketplacen barruan. Dena den, zenbaitetan beste modu batean egiten da (txanpon “arruntean”) edo dohainik. Oraingo honetan NFTa inolako kosturik gabe transferituko da (57 aleko tirada agortu arte) eta eskatzaileen diru-zorro digitalera edo “wallet”-era zuzenean.

 

NFTak blockchain teknologietan oinarritzen direnez, ezinbestekoa da diru-zorro digital bat erabiltzea (Polygon blockchainarekin bateragarria izan behar duena), aktibo digitalaren jabetza transferitu ahal izateko (kasu honetan, kartelaren NFTa).

DIRU-ZORRO DIGITALAK EDO WALLETAK

Mundu errealean zure diru-zorrorik gabe erosketak egitera joaten ez zaren bezala (bertan gordetzen dituzu zure txartelak eta dirua), zorro-mota espezifiko bat behar da (kripto-zorroa) bloke-kate batekin (blockchain) transakzioak egiteko. Wallet edo diru-zorro horiek blockchain zifratze-teknika aurreratuak erabiltzen dituzte erabiltzaileei segurtasuna emateko eta bermatzeko. Horrela, kriptomonetak edo beste kriptoaktibo batzuk modu seguruan gorde, bidali eta jaso ditzake walletak.

Kriptomoneten wallet-mota desberdinak daude, baina bi kategoria handitan bana ditzakegu:

 

• Online diru-zorroak (hot wallets), aplikazioak izan daitezkeenak edo nabigatzailerako luzapen gisa instalatu daitezkeenak. Adibidez, Coinbase edo Metamask.
• Diru-zorro fisikoak edo hardwarekoak (cold wallets), Interneteko konexiorik gabe funtzionatzen duten gailu fisikoak. Aukerarik seguruena izaten da, baina baita garestiena ere, eta ez online wallet bat bezain moldakorra (nahiz eta gailu txikiak diren, zurekin eraman ditzakezunak). Adibide batzuk Trezor eta Ledger dira.

 

Walletekin egiten diren eragiketak gako publiko eta pribatu batzuekin babestuta daude. Gako publikoa zure bankuaren kontu-zenbakia bezalakoa da, eta gako pribatua, berriz, zure banku-txartelaren PINa. Gako publikoa edozein pertsonari eman diezaiokegu, dirua (edo NFT bat) bidal diezagun, gure funtsak ateratzeko arriskurik gabe. Gako pribatua zure aktiboak (kriptoak, NFTak, funtsak) “babesten” dituena da, horiek eskuratzeko giltza ematen dizuna, eta ondo-ondo zaindu behar duzuna. Gako pribatua duenak sarbidea baitu. Funtsezkoa da inork ez ezagutzea zure gako pribatua.

 

Zure NFTa jaso ahal izateko, zure wallet propioa nola instalatu eta konfiguratu jakin nahi baduzu, aurrerago aurkituko duzu informazioa.

NFTa OpenSean biltegiratu eta ikusiko da. OpenSean ikusteko, hau egin behar duzu: zure walleta bere zerbitzuarekin konektatu (zuretzat ikusgai egongo da, zure profilean, baina gainerako erabiltzaileentzat ezkutuan, bere egoera aldatzea erabakitzen duzun arte). PolygonScanetik ere ikusi ahal izango duzu, zure walletaren gako publikoa (helbidea) sartuta.

NFTen erosleek berez NFTa jabetzan edukitzeko, saltzeko, mailegatzeko edo transferitzeko eskubidea dute. Praktikan, horrek esan nahi du, adibidez, beren NFTak esparru digital batean edo Telebista batean erakuts ditzaketela, metabertso bateko eszena batean, Decentralanden adibidez, edo zure sare sozialean (zure Twitter profilean edo, laster Instagram edukietan)… Eta bai, saldu esan dugu: zure jabetzako edozein artelanekin bezala, nahi baduzu, salgai jar dezakezu. OpenSeako marketplacen bertan saldu ahal izango duzu. Baina atal hau, interesatzen bazaizu, zuri uzten dizugu iker dezazun.

 

Eta zer ezin da egin NFTarekin? Oro har, kontrakorik xedatu ezean eta kontratu batean esplizituki, erosleek ez dute eskubiderik artelan digitalaren kopiak egiteko eta saltzeko, lanaren egile-eskubideak transferitzeko, edo jatorrizkoan oinarritutako lan eratorriak sortzeko (kamisetak, katiluak, posterrak, etab.).

 

Alde horretatik, NFTek artista edo galeria bati erosten diozun edozein artelanek bezala jokatzen dute: obra erosteak ez du esan nahi egile-eskubideak automatikoki transferitzen direnik.

¿Cómo vender tu NFT?

Nola instalatu Metamask diru-zorro digitala?

https://metamask.io
https://metamask.io/faqs/
https://geekflare.com/es/finance/beginners-guide-to-metamask/

Nola jakin zein den zure walletaren helbidea (gako publikoa) Metamasken?
https://geekflare.com/es/finance/beginners-guide-to-metamask/

Nola konfiguratu Polygon sarea Metamasken
https://academy.binance.com/es/articles/how-to-add-polygon-to-metamask